Contract onderhandelingen bij een nieuwe baan

Stel, je bent een aantal sollicitatierondes door, je bent zelf enthousiast over de functie en organisatie en krijgt bericht dat ze je graag willen aannemen. Je wordt uitgenodigd voor een laatste gesprek waarin de arbeidsvoorwaarden besproken worden, of ontvangt een voorstel en contract voor je nieuwe baan. Mooi!

Je zult je wellicht een aantal dingen afvragen,

• Moet je het voorstel accepteren, je contract ondertekenen en aan de slag?
• Hoe beoordeel je het contract eigenlijk?
• Wat is gebruikelijk en wat niet?
• Waar moet je op letten voordat je een contract ondertekent?
• Zijn de voorwaarden goed of denk je dat er nog wat meer uit te halen is qua salaris?
• Over welke voorwaarden kun je eigenlijk onderhandelen en hoe pak je dat handig aan?

Een korte samenvatting

Na het lezen kun je bovenstaande vragen beantwoorden. We behandelen het volgende:

• Waar je zeker op moet letten voordat je een contract ondertekent.
• Of en hoe je kunt onderhandelen over je arbeidsvoorwaarden.
• Je hoeft niet direct het eerste voorstel van je werkgever te accepteren.
• Er zijn contractbepalingen die kostbare en vervelende consequenties kunnen hebben.
• Een onderhandeling moet je zakelijk bekijken en zakelijk voeren.

Probeer niet te snel je krabbel te zetten

Op het moment dat je een contract aangeboden krijgt, ben je blij. Blij met je (nieuwe) baan. Dat is meteen ook een val kuil: omdat je zo blij bent, ben je misschien geneigd om er snel even doorheen te lezen en je handtekening te zetten, zodat je zo snel mogelijk kunt beginnen.

Een andere valkuil kan tijdsdruk zijn vanuit een opzegtermijn bij je huidige werkgever. Stel, het loopt tegen het eind van de maand en je hebt een opzegtermijn van een kalendermaand bij je huidige werkgever. Je nieuwe werkgever wil dat je zo snel mogelijk begint. Dan ligt er veel druk om vóór het eind van de maand op te zeggen om niet een maand te verliezen voordat je in je nieuwe baan kunt starten. Het contract met je nieuwe werkgever moet dus rond zijn, zodat je tijdig kunt opzeggen.

Een arbeidscontract is een serieuze en juridische zaak. Als jouw handtekening eronder staat, moet je je eraan houden en dat kan bij de rechter afgedwongen worden.

De allerbelangrijkste zaken om op te letten voordat je tekent

Duur van het contract

Hoe lang loopt het contract? Je kunt een contract krijgen voor een bepaald project, dan loopt het dus af als het project klaar is. Je kunt ook een tijdelijk contract krijgen voor een bepaalde periode: een jaar bijvoorbeeld. Of je krijgt een contract voor onbepaalde tijd (een ‘vast contract). Er zijn wettelijke regels voor het aantal tijdelijke contracten dat je achter elkaar bij een werkgever mag krijgen. Let ook op de startdatum van je contract, bijvoorbeeld als je een opzegtermijn hebt bij je huidige werkgever.

Proeftijd

Een proeftijd is bedoeld als een kennismakingsperiode. Je werkgever en jij kunnen in deze periode het contract beëindigen zonder opzegtermijn. Er zijn wettelijke regels over de duur van de proeftijd: die hangt af van de duur van het contract.

Opzegtermijn

In het opzegtermijn-artikel in je contract wordt vastgelegd wat de opzegtermijn is als je tussentijds het contract wilt beëindigen. De opzegtermijn van je werkgever hangt af van hoe lang je al in dienst bent.

Terugbetalingsregeling voor opleiding

Veel werkgevers hanteren een regeling als je start met een opleidingsprogramma. Die regeling houdt bijvoorbeeld in dat je een deel van de kosten voor jouw opleiding terug moet betalen als je vóór een bepaalde datum uit dienst treedt.

Of de kosten worden verspreid over een aantal jaar na je indiensttreding ‘afgeschreven’. Ga je na een jaar uit dienst, dan moet je het restant van het opleidingsbedrag terugbetalen.

Concurrentiebeding

Er kan een concurrentiebeding zijn opgenomen in je contract, bijvoorbeeld als je een commerciële functie hebt. Daarmee wil de werkgever zich beschermen tegen bepaalde situaties: een situatie waarin jij bij de concurrent van je werkgever zou gaan werken of waarin jij je eigen bedrijf begint en gaat concurreren met je werkgever.

Deze zou daar schade van kunnen ondervinden, bijvoorbeeld omdat je veel kennis hebt van het product of de diensten van je werkgever, of omdat je een klantenkring opgebouwd hebt en je dan klanten zou kunnen meenemen naar je nieuwe werkgever of je eigen bedrijf.

In dit concurrentiebeding wordt aangegeven dat je voor een bepaalde periode (en vaak ook in een bepaalde regio) bepaalde werkzaamheden niet mag uitvoeren. Als je contract een concurrentiebeding bevat, staat er ook een boete vermeld voor het geval je je er niet aan houdt.

Realiseer je wat het concurrentiebeding voor jou in de toekomst betekent. Kun je dan nog wel een overstap maken naar een andere werkgever in jouw vakgebied?

Geheimhoudingsverklaring

In je contract kan een geheimhoudingsverklaring zijn opgenomen. Als je in je functie met vertrouwelijke informatie van je werkgever te maken krijgt (bijvoorbeeld informatie van klanten of informatie over een nieuw product dat ontwikkeld wordt), kan je werkgever een geheimhoudingsverklaring in je contract willen opnemen. Ook bij het geheim houdingsbeding staat er een boete op als je je er niet aan houdt.

Salaris en andere voorwaarden

In je contract worden onder andere de volgende zaken vastgelegd,

• Brutosalaris
• Termijn van uitbetaling
• Hoeveel uur je daarvoor werkt
• Welke arbeidstijden gebruikelijk zijn
• hoeveel vakantiedagen je hebt
• Reiskosten vergoeding
• Hoogte van het vakantiegeld,
• Deelname aan een pensioenregeling

Het is vaak ondoorzichtig wat je netto overhoudt van je salaris, omdat je niet precies weet hoeveel je bijvoorbeeld aan pensioen afdraagt. Als je dat preciezer wilt weten (bij voorbeeld om te vergelijken met wat je nu verdient) kun je aan je nieuwe werkgever een berekening daarvan vragen, zodat je een goed inzicht krijgt in wat je netto overhoudt.

Als je twijfelt over bepaalde zaken in je contract of niet precies weet wat iets betekent of wat voor gevolgen het zou kunnen hebben, zoek dat dan eerst uit voordat je tekent. Je kunt veel informatie vinden via internet, maar bij een uit zendbureau of bemiddelingsbureau kunnen ze je ook helpen.

Beter de tijd nemen om het uit te zoeken, dan later spijt hebben én eraan vastzitten! 

Onderhandelen over je functie

Je hebt de belangrijkste zaken in je contract en voorstel bekeken. Nu verwacht je nieuwe werkgever een reactie van je. Als je tevreden bent over het aanbod dat je gekregen hebt en alles goed hebt uitgezocht: mooi! Dan kun je natuurlijk ‘gewoon’ accepteren, je contract tekenen en de champagne opentrekken om je nieuwe baan te vieren.

Maar wat als het voorstel je eigenlijk een beetje tegenvalt, qua salaris bijvoorbeeld, of als het voor een kortere periode is dan je gehoopt had? Je wilt je nieuwe baan niet op het spel zetten.

Aan de andere kant is het ook belangrijk dat je met een goed gevoel aan die baan begint.

Is er ruimte om te onderhandelen over je arbeidsvoorwaarden?

Over de hoogte van je salaris en andere voorwaarden kun je onder handelen; aantal vakantiedagen, mogelijkheden voor opleiding/cursussen/training, leaseauto, telefoon, enz. Als je het gevoel hebt dat het aanbod te laag is, is het belangrijk om eerst uit te zoeken of dat gevoel ook klopt.

Wat is gebruikelijk bij een vergelijkbare functie, in de branche, voor jouw opleidingsniveau, met jouw ervaring? Op https://loonwijzer.nl/ kun je dit uitzoeken.

In sommige functies en branches is in een cao vastgelegd wat de arbeidsvoorwaarden voor een bepaalde functie zijn. Daarnaast zijn er organisaties die een functiewaardering systeem hebben, waarbij functies gekoppeld zijn aan een bepaalde salarisschaal. De mogelijkheden voor onderhandeling over salaris en arbeidsvoorwaarden zijn dan beperkt.

Hoe kun je onderbouwen dat je betere voorwaarden wilt?

Heb je, na een beetje onderzoek gedaan te hebben, het gevoel dat het voorstel te laag is? Denk je dat er meer uit te halen valt? Zet dan voor jezelf op een rijtje wat jouw onderbouwing voor een hoger salaris is, of voor meer vakantiedagen, een opleiding die je graag wilt doen, of andere extra’s en voorwaarden.

Het loon is namelijk niet het enige waarover te onderhandelend valt. De redenen waarom je méér zou moeten krijgen (salaris, vakantiedagen, andere extra’s) zal je zakelijk moeten kunnen onderbouwen naar je nieuwe werkgever.

Dit kunnen allerlei argumenten zijn, maar ze hangen samen met de voordelen die jij je werkgever biedt. Bijvoorbeeld dat je heel snel ingewerkt bent omdat je al ervaring hebt in de branche, omdat je een goed netwerk van potentiële klanten hebt, of de apparatuur waarmee gewerkt wordt al kent.

Bedenk voor jezelf wat jij belangrijk vindt. Voor sommige mensen is het salaris het belangrijkste, voor anderen zijn vakantiedagen heel belangrijk, bijvoorbeeld om genoeg vrije tijd te hebben of om een lange reis te kunnen maken.

Voor weer anderen is de mogelijkheid om een opleiding te volgen belangrijk.

Zet dus voor jezelf op een rijtje wat voor jou meer en minder belangrijk is. Je kunt je in de onderhandeling dan richten op de belangrijkste punten. Over de andere punten ga je niet in onderhandeling, of je kunt ze ‘inruilen’.

Stel, je wilt het liefst een zo hoog mogelijk salaris en vrije dagen vind je niet zo belangrijk. Dan zou je kunnen aangeven (met onderbouwing) dat je vindt dat je een bepaald bedrag erbij zou moeten hebben. Lukt dat niet in de onderhandeling, dan zou je kunnen voorstellen om wat vakantiedagen in te leveren in ruil voor een hoger salaris.

Bedenk wanneer je tevreden bent

Bedenk van tevoren wanneer je tevreden bent en met een goed gevoel ‘ja’ kunt zeggen. Het resultaat van een onderhandeling is altijd een concessie: jij doet ergens wat water bij de wijn en je werkgever doet dat ook. Als één van de twee het gevoel heeft dat de balans scheef is, dan begin je niet zo lekker aan een samenwerking.

Realiseer je ook dat als je het onderste uit de kan wilt hebben, tot het uiterste gaat in de onderhandeling en jezelf ‘duur verkoopt, de verwachtingen ook hooggespannen zijn. Kun je dat waarmaken?

Doe je best om een goede sfeer te behouden

Als je onderhandelt wil je de relatie met je nieuwe werkgever niet beschadigen. Aan de andere kant wil je ook voor jezelf en voor jouw belangen opkomen. Dat kan prima samengaan, zolang je begrip blijft houden voor de positie van de ander (en die ook begrip heeft voor jouw positie) en het zakelijk aanpakt.

Noem dus zakelijke argumenten, stel je professioneel op, blijf duidelijk maken dat je veel zin hebt in de functie, vraag iets en geef iets terug. Doe echt je best om er op een goede manier uit te komen, dan heb je de beste kansen in een onderhandeling en een prettige periode bij je nieuwe werkgever.