Een baan zoeken na afstuderen – Praktische Tips

Een baan zoeken na je afstuderen kan voor sommigen wat overweldigend zijn. Ik zit nu zelf 11 maanden in het 9 tot 5 wereldje en ik denk dat ik daardoor een interessant perspectief heb voor starters. Om je gelijk maar even een realistisch beeld te geven van de Nederlandse arbeidsmarkt heb ik de volgende feitjes voor je [1].

• In Nederland komt ~30% via zijn of haar netwerk aan een baan.
• 25% van de Nederlanders vind een baan via een uitzendbureau of vacaturesite.
• Geen relevante ervaring geeft een lagere kans om uitgenodigd te worden voor een sollicitatie gesprek.

Maar wat nou als je (nog) geen netwerk hebt opgebouwd, je geen werkervaring hebt, en je jouw lot niet wilt laten bepalen door het aanbod bij uitzendbureaus en vacaturesites? Dit lijkt in eerste instantie een grote uitdaging, maar met onderstaande tips valt dit hopelijk reuze mee.

Je zult merken dat je voor onderstaande tips een proactieve houding nodig hebt. Je zult er dus wel een beetje tijd en energie in moeten stoppen. Die baan komt immers niet vanzelf naar jou toe.  

Bepaal waar je zou willen werken

Bedenk voor jezelf eerst eens in welke stad of regio je een baan zoekt na je afstuderen. Vraag je zelf eens af of je er voor open zou staan om je horizon wat te verbreden door verder te kijken dan de woonplaats van je ouders, familie of vrienden.

Besef dat je door verder te kijken dan je huidige woonplaats je zo veel meer opties creëert voor het vinden van een baan. Of misschien sta je er zelfs wel voor open om in het buitenland te werken, waardoor je nóg veel meer mogelijkheden creëert.

Nederlanders zijn bereid om gemiddeld 45 minuten (enkele reis) naar het werk te reizen [2]. Als je niet wil verhuizen voor je eerste baan dan moet je bedenken hoe lang jij wilt reizen. Hiermee bepaal je als het ware een radius waar binnen je een baan kan gaan zoeken.

Ik heb de eerst 4 maanden 2 uur per dag in de auto gezeten voor mijn werk in Enschede. Ik heb uiteindelijk besloten om te verhuizen en ben nu fijn met de fiets binnen 15 minuten op het werk. Ik vond het zonde van mijn tijd om 2 uur per dag in de auto te zitten, al helemaal als je het niet vergoed krijgt (zoals in mijn geval).   

Zoek een stuk of 20 bedrijven die je interessant lijken

Je hebt tijdens je studie vast wel wat leuke bedrijven in je achterhoofd opgeslagen die je wel interessant lijken voor je eerste baan na je studietijd. Voor mij werkte het goed om ook eens in gesprek met oude docenten en studiegenoten om wat meer inspiratie te krijgen. Op deze manier “ontdek” je wellicht bedrijven waarvan je niet wist dat ze bestonden.

Je kunt natuurlijk ook LinkedIn of bijvoorbeeld vacaturesites afstruinen om nieuwe bedrijven te ontdekken. Bekijk vervolgens of deze bedrijven een vacature hebben die je interessant lijkt. Mocht dat niet het geval zijn dan kun je uiteraard ook een open sollicitatie doen.

Verzamel gegevens van deze 20 bedrijven

De volgende stap is om zo veel mogelijk gegevens van elk bedrijf te verzamelen en bij te houden. Ik vond het zelf handig om dit in Excel (of Google spreadsheets) te doen. Je wilt in ieder geval het volgende op een rijtje hebben staan:

• Wanneer heb ik op deze vacature gesolliciteerd
• Wanneer loopt de sollicitatie procedure af bij dit bedrijf
• Of je al je eerste, tweede, derde gesprek hebt gehad (ja, meestal heb je meer dan 1 gesprek)
• Met wie je een gesprek hebt gehad
• Informatie over het bedrijf (achtergrond, bedrijfscultuur etc.)

Pas je CV aan naar de vacature

Pas altijd je curriculum vitae aan naar de functie waarnaar je solliciteert. Je presenteert in jouw CV weliswaar dezelfde kennis, ervaring en vaardigheden, maar je moet zorgen dat deze naadloos aansluiten bij de vacature.

Je zou bijvoorbeeld met dezelfde achtergrond kunnen solliciteren voor een vacature in sales, marketing of business. Dus je CV voor de sales vacature kan wat meer gericht zijn op getallen en behaalde quota’s. Terwijl voor een baan in marketing jouw CV meer de focus zou moeten leggen op creativiteit en bepaalde projecten die je hebt gedaan.   

Je wil jouw CV dus aanpassen op basis van de vacature of bedrijf waarnaar je solliciteert. Ik zou geen 50 verschillende versies maken als ik jou was. Groepeer de vacatures in jouw Excel overzicht in bepaalde categorieën waarvoor je hetzelfde CV kunt gebruiken. Hierdoor hoef je slecht een handvol variaties te maken voor jouw CV en wordt het eenvoudiger om die eerste baan na je afstuderen te vinden.

Dit is precies de reden waarom ik Top CV Templates heb opgericht. Ik was 12 maanden geleden ook driftig op zoek naar een goed CV template. De meeste CV template websites bieden templates van matige kwaliteit. Bovendien geven ze alleen de optie om een CV op te stellen door het invullen van een formulier om vervolgens een PDF opgestuurd te krijgen. Daarmee wordt het een duur geintje om meerdere variaties van je CV te maken.

In onze shop kun je CV templates daarom downloaden als .docx bestand (voor Microsoft Word) en ze zo veel aanpassen als je zelf wilt.

Gebruik skillshare voor het opvullen van gaten in je CV

Vooral mensen die een baan zoeken na het afstuderen zullen nog niet veel kennis en ervaring hebben. En je zult merken dat veel vacatures wel om relevante werkervaring vragen en niet perse op zoek zijn naar pas afgestudeerden die een baan zoeken.

Je kunt overwegen om extra cursussen te volgen die je vervolgens (hopelijk) een streepje voor geven bij het solliciteren. Tegenwoordig kun je bijna voor alles een cursus vinden op bijvoorbeeld websites zoals Skillshare. Ook Udemy en Coursera zijn goeie websites om nieuwe skills te leren. Het leuke van alle 3 de websites is dat ze je een certificaat geven wanneer je de cursus hebt afgerond. Deze kun je dus mooi laten zien op bijvoorbeeld je LinkedIn pagina. En je gaat ze uiteraard benoemen op je CV.

Ik heb Skillshare ontdekt op het moment dat ik CV templates ging ontwerpen. Ik was op zoek naar een goeie cursus fotoshoppen. Al gauw kwam ik erachter dat je er werkelijk waar bijna alles kunt leren. Het voordeel van Skillshare is dat de kwaliteit van de cursussen over het algemeen erg hoog zijn en ook nog eens erg betaalbaar. Je moet wel een beetje engels kunnen aangezien Skillshare, Udemy en Coursera Engelstalig zijn.

Maak een screenshot van de vacature omschrijving

Een hele simpele tip waarvan ik wou dat ik hem eerder wist. De vacature blijft namelijk niet voor altijd op een vacaturesite staan. Deze fout heb ik gemaakt toen ik een baan zocht na mijn afstuderen.

Je wilt voorkomen dat wanneer je wordt uitgenodigd voor een gesprek je niet meer weet wat er in de vacature staat. Om je goed voor te kunnen bereiden op het gesprek is het belangrijk om te weten wat het bedrijf ook alweer zoekt.

Vooral als je van plan bent veel te gaan solliciteren is het belangrijk om de functie eisen niet door elkaar te halen. Voorkom dit simpelweg door even een screenshot te maken.

Zoek referenties om jou aan te bevelen

Dit is misschien wel het belangrijkste dat je kan doen als je een nieuwe baan zoekt. Als je dan toch het internet aan het afstruinen bent naar tips voor je eerste baan neem dan tenminste referenties op in je CV.

Het kan misschien wat onwennig aanvoelen om mensen om een referentie te vragen. Maar wie niet waagt wie niet wint. Probeer het ook eens van de andere kant te bekijken. Stel jij hebt over een paar jaar wat werkervaring en iemand vraagt jou om zijn of haar referentie te zijn. Zou jij dat erg vinden? Grote kans van niet.

Het kan zijn dat je netwerk niet zo groot is of dat je niet veel mensen kent die in jouw vakgebied opereren. Hoe kom je dan aan een referentie? Denk bijvoorbeeld eens aan,

• Een oud studiegenootje die inmiddels aan het werk is en jou wellicht wil aanbevelen.
• Denk ook aan oude docenten / professoren die jou kennen en kunnen aanbevelen.
  • Misschien kennen deze oud docenten wel afgestudeerde studenten die op dit moment aan het werk zijn bij het bedrijf waar je wil werken.
• Ook bedrijven waar je stage hebt gelopen kun je prima vragen om een referentie.
• Of bijvoorbeeld je vorige werkgever(s) van bijbaantjes die je hebt gedaan.

Mijn aanbeveling zou zijn om nooit naar een eerste gesprek te gaan zonder dat je 1 of meerdere referenties hebt.

Het is echt belangrijk om jezelf over de “angst” heen te zetten om andere mensen om hulp te vragen. Want dit gaat je echt helpen om een nieuwe baan te vinden.

Ga eens op de koffie bij een bedrijf

Als je toch bezig bent met het verwerven van referenties kun je net zo goed, al dan niet via-via, contact leggen met mensen die al werkzaam zijn bij jouw droom-bedrijf. Stuur bijvoorbeeld gewoon eens een berichtje via LinkedIn (of Whatsapp als je zijn of haar nummer hebt) om te vragen of je een keer langs mag komen. Zeg dat je geïnteresseerd bent in het gene wat deze persoon doet en of hij of zij een keer tijd heeft voor een kopje koffie op het werk.

Deze persoon hoeft niet eens perse werkzaam te zijn bij een bedrijf in jouw top 20 lijstje. De kans is groot dat je tijdens zo’n informeel koffiekransje in contact komt met nog meer mensen uit dezelfde branche. Wellicht kom je op deze manier weer aan nieuwe contacten die wel bij een bedrijf werkzaam zijn die je ziet zitten. Als je slim bent zorg je ervoor dat je langs gaat tijdens een koffiepauze zodat je direct de mogelijkheid hebt om wat meer collega’s te spreken.

Doe wat meer onderzoek naar je contactpersoon

Zodra je uitgenodigd bent voor een gesprek is het aan te raden om wat meer onderzoek te doen naar deze persoon. Niet alleen op professioneel gebied maar ook daarbuiten. Een gesprek voor een nieuwe baan met een recruiter, manager of baas is immers niets meer dan een gesprek tussen 2 personen. Soms kan het ook meer dan 1 persoon zijn, dan moet je iets meer onderzoek doen.

Je contactpersoon binnen het bedrijf zal in eerste instantie aftasten of jij de jusite persoon bent om de vacature te vullen op basis van kennis en vaardigheden. Maar daarnaast zal hij of zij proberen in te schatten of jij een goeie match bent met de andere werknemers en bedrijfscultuur op basis van je karakter.

Je kunt dus ook vragen over je hobby’s en interesses buiten werk om verwachten. Als je wat meer achtergrond informatie hebt over jouw contactpersoon dan kun je het gesprek een beetje sturen in een richting waarvan je weet dat het raakvlak heeft met jou contactpersoon. Denk er ook aan om een hobby op te nemen in je CV waarvan je weet dat jouw contactpersoon dezelfde interesse heeft.

Een eerste gedachte is misschien om de persoon in kwestie te googelen en op te zoeken op Facebook. Een betere manier is wellicht om via-via wat meer over jouw contactpersoon te weten te komen. Het kan ook nuttig zijn als je van te voren al weet vast te stellen hoe de onderlinge relaties zijn binnen het bedrijf. Ook is het heel nuttig als je weet hoe de bedrijfscultuur is, is deze bijvoorbeeld meer formeel of informeel.  

Bedenk een stuk of 5 uitspraken voor tijdens het gesprek

Je hebt tijdens je studie of bijbaan dingen mee gemaakt waarvan jij vindt dat je ze goed hebt afgehandeld. Denk bijvoorbeeld aan hoe jij fungeerde tijdens studieprojecten of hoe jij met boze klanten om ging tijdens je bijbaan bij de lokale bistro.

Grijp terug op deze momenten wanneer je tijdens een gesprek wordt gevraagd hoe jij zou handelen in een bepaalde situatie. Tijdens een gesprek kan jou bijvoorbeeld gevraagd worden hoe jij jezelf in een leidinggevende positie ziet. Je kunt dan terug grijpen op het moment dat jij teamleider was tijdens een studieproject.

Op deze manier heb je pakkende antwoorden klaar liggen. Dit is vooral erg nuttig als je een beetje zenuwachtig bent voor een gesprek. Soms kun je door de zenuwen een black out krijgen waardoor je niet adequaat kan antwoorden. Door een stuk of 5 van deze ervaringen alvast voor te bereiden kun je zo alsnog een goed antwoord geven.

Nieuwe dingen kunnen leren wordt vaak als belangrijk beschouwd

Je hoeft echt niet de perfecte kandidaat te zijn die alles al kan voor de functie. Die perfecte kandidaat bestaat niet en werkgevers weten dat maar al te goed. Want laten we eerlijk wezen, die cursussen die je hebt gevolgd zijn allemaal leuk en aardig, maar zijn bijna nooit heel erg relevant voor de functie.

Binnen de functie zal je je opgedane kennis uit een studie of cursus moeten omzetten in relevante praktische handvaten. Je studie en/of cursus vormt weliswaar een goeie basis maar je zult binnen een bedrijf er nog een paar stapjes bovenop moeten doen. Je bent dus niet uitgeleerd als je net van school komt.

Het allerbelangrijkste wat werkgevers daarom zoeken is iemand die dingen snel kan leren zonder dat er al te veel begeleiding voor nodig is.

Probeer dus te communiceren dat jij snel dingen leert en flexibel bent.

Laat zien dat je de benodigde skills hebt

Ze willen dus vooral dat je leergierig bent en dat je zonder al te veel moeite goed mee kan draaien binnen het bedrijf.

Als je kan uitvogelen wat jouw dagelijkse verantwoordelijkheden zullen zijn dan kun je alvast aantonen of laten zien dat jij al de skills hebt om deze taken uit te voeren. Daarmee laat je zien dat jij waarschijnlijk een stuk minder ingewerkt hoeft te worden.

Probeer voorbeelden te bedenken vanuit jou studie of bijbaan die ongeveer dezelfde skills vereisen om de desbetreffende functie uit te voeren.

Na je eerste gesprek

Maak zo snel mogelijk na je gesprek aantekeningen over waar je het over gehad hebt. Dit gaat nuttig zijn voor wanneer je uitgenodigd wordt voor een vervolg gesprek.

Het is namelijk erg makkelijk om te vergeten waar jullie het over hebben gehad.

Dit is alles wat je moet weten om na je afstuderen aan een baan te komen. Laat weten in de reacties als je er iets aan hebt gehad.

Bronnen:

[1] Gedragsonderzoek onder 15.370 personen dat representatief is voor de Nederlandse beroepsbevolking. https://www.recruitingroundtable.nl/via-via-netwerken-zijn-het-belangrijkste-bij-het-vinden-van-een-baan/

[2] Onderzoek naar de tijd die Nederlandse werknemers besteden aan woon-werkverkeer https://www.sdworx.nl/nl-nl/press/2018/20180920-mobiliteit